محمود فاضلی بازگشت كودكان خانواده‌های اعضای داعش به كشورهای اروپایی همچنان مورد توجه مقامات و احزاب سیاسی چند كشور اروپایی است. چندی است كه بازگرداندن 19 كودكی كه پدران آنها از اعضای داعش هستند و ملیت دانماركی دارند به یك موضوع مهم داخلی این كشور تبدیل شده است. دولت ابتدا مخالف بازگشت این كودكان به دانمارك بود اما درپی مخالفت‌های داخلی و فشار متحدان پارلمانی خود و به دلیل موضوعات بشردوستانه در اردوگاه‌ها و خطر رادیكالیزه شدن آنها، مجبور به تغییر موضع شد. دولت سرانجام موافقت كرد كه هیاتی از كارمندان عالیرتبه دولتی را برای ارزیابی شرایط بازگشت احتمالی 19 كودك از اردوگاه‌ها، اما بدون مادرانشان را به سوریه اعزام كند. این گروه قرار است ارزیابی خود را در مورد اینكه «آیا بازگشت كودكان دانماركی بدون والدین آنها می‌تواند به روشی ایمن و در چارچوب تعهدات كنوانسیون دانمارك انجام شود» را تا 15 ماه مه ارایه دهد. مخالفین سیاست‌های دولت معتقدند دانمارك باید به تعهدات بین‌المللی خود درباره اتباع خود عمل كند. این مساله در حال تبدیل شدن به یك درد سر سیاسی برای نخست‌وزیر است كه از جانب احزاب چپگرا برای بازگشت19 كودك دانماركی به كشور تحت فشار است. احزاب جناح راست قاطعانه مخالف بازگشت این كودكان هستند. آمارها نشان می‌دهد حدود 43 هزار خارجی در حال حاضر در شمال شرقی سوریه نگهداری می‌شوند، از این تعداد 27500 نفر خردسال خارجی هستند. در سال‌های اخیر موضوع بازگشت عناصر افراطی اروپایی‌تبار به كشورشان، بحث و جدل‌های فراوانی در سراسر اروپا ایجاد كرد به نحوی كه مقامات اروپایی به اتباع داعشی حتی كودكان آنان، به عنوان یك تهدید احتمالی در آینده نگاه می‌كنند. بسیاری از كشورهای اروپایی مخالف بازگشت این افراد هستند اما مدعی‌اندكه شاید كودكان برخی از این عناصر را بپذیرند اما اقدامات لازم برای پذیرش آنها زمان زیادی طول می‌كشد. اگرچه آمارهای روشن و دقیقی از تعداد كودكان وجود ندارد اما گفته می‌شود حدود 400 نفر از اسرای عضو داعش شهروندان كشورهایی اروپایی هستند كه مجموعا دارای 600 كودكند. كودكان مورد نظر در اردوگاه‌های تحت كنترل كردهای سوریه نگهداری می‌شوند. تصور می‌شود بیشترین بازداشت شده‌های اروپایی داعش اهل فرانسه و پس از آن به ترتیب شهروندان آلمان، هلند، بلژیك، سوئد و انگلیس باشند. حداقل 38 كودك بلژیكی در میان این كودكان دیده می‌شوند. پس از بلژیك، انگلیس با 35 كودك و سپس به ترتیب فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها، هلندی‌ها، سوئدی‌ها از نظر تعداد كودكان داعشی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بلژیك مدعی است تمام تلاش خود را برای بازگرداندن حدود 30 كودك از سوریه انجام خواهد داد.بلژیك و فرانسه تنها كودكانی را كه پدرشان در سوریه یا عراق كشته شدند را پذیرفته‌اند و اغلب آنها یتیم هستند. برخی از این كودكان به همراه پدرانشان كه اكنون كشته شدند به اراضی تحت اشغال داعش وارد شدند و مادرانشان در اروپا هستند. اكثر آنها كمتر از پنج سال دارند و می‌توانند از نظر اجتماعی در كشورهای‌شان ادغام شوند. بعضی از محافل اروپایی مدعی‌اند این كودكان به مثابه بمب‌های ساعتی نیستند اما اگر به كشورهایشان بازگردانده نشوند می‌توانند به صورت یك تهدید درآیند. موافقین بازگشت این كودكان بر این باورند بازگرداندن جنگجویان سابق و اعضای زن این گروه تروریستی به كشورهای‌شان معقول‌ترین گزینه از نظر قانونی، اخلاقی و امنیتی است. این تصور كه كودكان زنان داعشی اروپایی در صورت بازگشت به كشورهای‌شان به مثابه «بمب ساعتی» هستند، دور از واقعیت است. این كودكان كه كشورهایشان از پذیرفتن آنها امتناع می‌كنندیا از رسیدگی به پرونده آنها خودداری می‌كنند، بدون داشتن كمترین امكانات زندگی، سال‌ها در اردوگاه‌های اسارت در سوریه به سر می‌برند وجه مشترك میان این كودكان این است كه سرنوشت آنها تاكنون به مشخص نشده است. تعدادی از كشورهای اروپایی مخالف سرسخت پذیرش كودكان اتباع داعشی خود به كشورشان بودند. بسیاری از زنان خارجی كه در گذشته برای پیوستن به داعش و دیگر گروه‌های افراطی به عراق و سوریه رفته بودند، اكنون با كودكان خود می‌خواهند به كشورهایشان باز گردند، اما بیشتر كشورها از پذیرش آنها به دلیل وجود تهدیدات بالقوه خودداری می‌كنند. زمانی كه برخی از اراضی سوریه و عراق تحت سیطره داعش بود، حداقل 41 هزار نفراز سراسر جهان به داعش پیوستند. برخی از این عناصر فرزندان خود را نیز به عراق و سوریه آورده و برخی دیگر درحین حضور در این دو كشور، صاحب فرزند شدند.